CES-DUTH Νέα Ελληνική Νομική Σκέψη 1/2017
Η αμοιβαία ανταλλαγή ποινικών μητρώων μεταξύ Ελλάδας και κρατών- μελών της ΕΕ & η συνεκτίμηση από τις ελληνικές δικαστικές αρχές προγενέστερων ευρωπαϊκών καταδικαστικών αποφάσεων στο πλαίσιο νέας ποινικής διαδικασίας σε βάρος του ίδιου προσώπου για διαφορετικά πραγματικά περιστατικά
Δήμητρα Μπλίτσα, Εισαγγελική Πάρεδρος, LLM, υπ. Διδάκτωρ
ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΥΝΤΑΞΗΣ CES-DUTH Blogspot
Παρουσιάζουμε στη σειρά Νέα Ελληνική Νομική Σκέψη τη μελέτη της κ Δήμητρας Μπλίτσα, Εισαγγελικής Παρέδρου, με θέμα: «Η αμοιβαία ανταλλαγή ποινικών μητρώων μεταξύ Ελλάδας και κρατών- μελών της ΕΕ & η συνεκτίμηση από τις ελληνικές δικαστικές αρχές προγενέστερων ευρωπαϊκών καταδικαστικών αποφάσεων στο πλαίσιο νέας ποινικής διαδικασίας σε βάρος του ίδιου προσώπου για διαφορετικά πραγματικά περιστατικά». Είχα την ευκαιρία να γνωρίσω την συγγραφέα με την ιδιότητα του διδάσκοντος στην Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών (τμήμα Εισαγγελέων) από το 2015, να εκτιμήσω ιδιαίτερα την εργατικότητά της και την παραγωγική νομική της σκέψη αλλά και να συζητήσω μαζί της ενδιαφέροντα νομικά ζητήματα στον κύκλο των επαγγελματικών της ενδιαφερόντων. Η μελέτη που παρουσιάζουμε (πρωτοδημοσιεύθηκε στο ηλεκτρονικό περιοδικό PRO JUSTITIA τεύχος 2/2016) αποτελεί κατά την γνώμη μας χαρακτηριστικό δείγμα του πλούσιου επιστημονικού εξοπλισμού, που διαθέτει σήμερα η νέα γενιά των ελλήνων δικαστικών λειτουργών.
ΜΔΧ
ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Η συνημμένη μελέτη (βλέπε εδώ) εξετάζει την με το Ν. 4360/2016 ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της Απόφασης-Πλαισίου 2009/315/ΔΕΥ σχετικά με τη διοργάνωση και το περιεχόμενο της ανταλλαγής πληροφοριών που προέρχονται από το ποινικό μητρώο μεταξύ των κρατών-μελών και της Απόφασης 2009/316/ΔΕΥ σχετικά με τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών Ποινικού Μητρώου (ECRIS). Επίσης, εξετάζει τη συνεκτίμηση από τις ελληνικές δικαστικές αρχές, επ’ ευκαιρία νέας ποινικής διαδικασίας κατά ενός προσώπου, προγενέστερων ευρωπαϊκών καταδικαστικών αποφάσεων σε βάρος του ίδιου προσώπου για διαφορετικά πραγματικά περιστατικά, σύμφωνα με την Απόφαση-Πλαίσιο 2008/675/ΔΕΥ.
Η ύπαρξη μιας προγενέστερης καταδικαστικής απόφασης, που προέρχεται από άλλο κράτος-μέλος, δεν συνδέεται μόνο με την αρχή “ne bis in idem”. Δεν αφορά, δηλαδή, μόνο περιπτώσεις, όπου έχει εκδοθεί ήδη οριστική απόφαση ποινικού δικαστηρίου άλλου κράτους-μέλους για τα ίδια πραγματικά περιστατικά. Το ζήτημα της αναγνώρισης αλλοδαπών καταδικαστικών αποφάσεων συνήθως ανακύπτει σε περιπτώσεις, κατά τις οποίες ασκείται σε βάρος του ίδιου προσώπου νέα δίωξη σε άλλο κράτος-μέλος για διαφορετικά πραγματικά περιστατικά. Το ποινικό παρελθόν του εν λόγω προσώπου, θα πρέπει να είναι γνωστό στις ευρωπαϊκές δικαστικές αρχές ενώπιον των οποίων προσάγεται, καθώς η προγενέστερη εγκληματική συμπεριφορά μπορεί να επηρεάσει τη μεταχείρισή του, τόσο κατά την προδικασία (π.χ. προσωρινή κράτηση), όσο και κατά την κύρια διαδικασία (π.χ. είδος και ύψος επιβαλλόμενης ποινής), αλλά και κατά το στάδιο εκτέλεσης της απόφασης (π.χ. δυνατότητα αναστολής εκτέλεσης της ποινής υπό όρο). Η Απόφαση-Πλαίσιο 2008/675/ΔΕΥ προέβλεψε για πρώτη φορά τα κριτήρια, σύμφωνα με τα οποία πρότερες ευρωπαϊκές καταδικαστικές αποφάσεις συνεκτιμώνται στο πλαίσιο νέας ποινικής διαδικασίας, που διεξάγεται σε άλλη χώρα της ΕΕ, κατά του ίδιου προσώπου, αλλά για διαφορετικά πραγματικά περιστατικά.Η χώρα μας δεν έχει προβεί ακόμη σε ενσωμάτωση της ως άνω Απόφασης-Πλαισίου. Η δε ισχύουσα νομοθεσία, όπως καταδεικνύεται στο πλαίσιο της παρούσας μελέτης, μόνο κατ’ εξαίρεση αποδίδει ισοδύναμα αποτελέσματα σε ευρωπαϊκές και ημεδαπές καταδικαστικές αποφάσεις. Έτσι, διερευνάται κατά πόσο η επίμαχη Απόφαση-Πλαίσιο μπορεί να αναπτύξει τα αποτελέσματά της μέσω της ερμηνευτικής μεθόδου της «σύμφωνης ερμηνείας».
Περαιτέρω, αν η προηγούμενη εγκληματική συμπεριφορά του κατηγορουμένου εντός της ΕΕ δεν καταστεί αμέσως γνωστή, με τρόπο αξιόπιστο και κατανοητό, στο κράτος-μέλος, που διεξάγει τη νέα ποινική διαδικασία σε βάρος του, δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί η ισοδυναμία των ποινικών αποφάσεων των κρατών-μελών. Η αμοιβαία, ταχεία και αποτελεσματική ανταλλαγή, δηλαδή, πληροφοριών, που περιέχονται στο ποινικό μητρώο, είναι απαραίτητη, ώστε οι δικαστικές αρχές κάθε κράτους-μέλους να μπορούν να πληροφορούνται εγκαίρως το ποινικό παρελθόν του δράστη και να λαμβάνουν υπόψη τους τη σχετική ευρωπαϊκή καταδικαστική απόφαση στο πλαίσιο της νέας ποινικής διαδικασίας σε βάρος του.Στη βάση αυτή, η παρούσα μελέτη εξετάζει την πλέον πρόσφατη ευρωπαϊκή νομοθεσία για την ανταλλαγή πληροφοριών, που περιέχονται στο ποινικό μητρώο, η οποία ενσωματώθηκε στην ελληνική έννομη τάξη με το Ν. 4360/2016.
Δήμητρα Μπλίτσα, Εισαγγελική Πάρεδρος, LLM, υπ. Διδάκτωρ Νομικής
dimitra.blitsa@law.nyu.edu
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου