Contemporary European Studies

CES-DUTH ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ 2/2019

Άννα Εμ. Πλεύρη, Διαιτησία στον τομέα της ενέργειας (Ελληνικό και Ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο), Εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα – Θεσσαλονίκη 2018

H ενεργειακή αγορά, που είναι ιδιαίτερα σημαντική για την οικονομία κάθε χώρας, απελευθερώνεται σταδιακά, υφίσταται ρυθμιστικές παρεμβάσεις και δημιουργεί διαφορές, οι οποίες παρουσιάζουν κατά κανόνα, υψηλή νομική συνθετότητα, μεγάλο οικονομικό αντικείμενο, πολυμερή δομή και συχνά διασυνοριακό χαρακτήρα. Οι εν λόγω διαφορές επιζητούν επίλυση από δικαιοδοτικό όργανο ουδέτερο, ανεξάρτητο, ταχύ και εξειδικευμένο. Όσες ενεργειακές διαφορές δεν έχουν διοικητικό χαρακτήρα, επιλύονται (κυρίως) από διαιτητικά δικαστήρια συγκροτούμενα είτε ad hoc είτε στο πλαίσιο ορισμένης θεσμικής διαιτησίας. Τα εν λόγω δικαστήρια υπόσχονται διαδικαστική ευελιξία, εμπιστευτικότητα, διαφύλαξη επιχειρησιακών απορρήτων, εξειδικευμένους διαιτητές, ταχεία και οριστική επίλυση της διαφοράς, τελεσιδικία και εκτελεστότητα της διαιτητικής απόφασης. 

Αντίθετα προς την πλούσια γενική και ειδική ελληνική βιβλιογραφία στο δίκαιο της ενέργειας, η βιβλιογραφική παραγωγή σε σχέση με τη διαιτητική επίλυση των ενεργειακών διαφορών στην Ελλάδα είναι  μάλλον περιορισμένη. Στο πλαίσιο αυτό, η μονογραφία της κυρίας Πλεύρη σκοπεί στην κάλυψη του βιβλιογραφικού κενού σε σχέση με τη διαιτητική επίλυση των εμπορικών κυρίως ενεργειακών διαφορών. Αναπτύσσεται λοιπόν σε αυτή, τόσο το Ευρωπαϊκό όσο και το μη κωδικοποιημένο ακόμη σήμερα Ελληνικό θεσμικό πλαίσιο. Επιπρόσθετα, στο έργο παρουσιάζονται και βασικά ζητήματα εκ της επενδυτικής ενεργειακής διαιτησίας. Στο σχετικό κεφάλαιο, μάλιστα, συζητείται και η πρόσφατη απόφαση του ΔΕΕ στην υπόθεση Αchmea. 

Περαιτέρω, η μελέτη υπεισέρχεται και στα μετά από εξουσιοδότηση του Έλληνα νομοθέτη εκδοθέντα κανονιστικά κείμενα του τομέα της ενέργειας, δηλαδή στον Κώδικα Διαχείρισης του Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας, στον Κώδικα Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας, αλλά και στον εκδοθέντα με Υπουργική Απόφαση Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας του οποίου η ερμηνεία υπήρξε αντικείμενο αρκετών διαιτητικών αποφάσεων. Στο έργο επιχειρείται ακόμη η συστηματική προσέγγιση των ερμηνευτικών και δογματικών ζητημάτων που ανακύπτουν με ανάλυση του δικαίου της εσωτερικής και διεθνούς διαιτησίας και εκτενή ανάδειξη των ιδιαιτεροτήτων της ενεργειακής διαιτησίας, ιδίως ως προς τη συμφωνία περί διαιτησίας τις επιμέρους διαδικαστικές πτυχές και το εφαρμοστέο δίκαιο, υπό την επικουρία της νομολογίας όχι μόνον τακτικών, αλλά και διαιτητικών δικαστηρίων επί ενεργειακών διαφορών. Τέλος, στη μελέτη αναλύεται εκτενώς  ο ρόλος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ) και η συμβολή της στην ρύθμιση της Ελληνικής ενεργειακής αγοράς και στην επίλυση ενεργειακών διαφορών. Στο παράρτημα του βιβλίου παρουσιάζονται οι υποθέσεις «ελληνικού ενδιαφέροντος» ενώπιον του ICSID, ορισμένες εκ των οποίων προέρχονται από τον τομέα της ενέργειας.

Μιχάλης Δ. Χρυσομάλλης, Καθηγητής, Νομική Σχολή ΔΠΘ

Έδρα Jean Monnet

mchrysom@gmail.com